"stara crkva"

Crkvu je podigao knez Miloš Obrenović. Gradnja je počela 1818. god. na kraju varoši da bi bila što dalje od gradske buke i očiju Turaka (Jagodina je tada bila pod Turskom vlašcu), ili je možda knez Miloš hteo da pokaže u kom pravcu treba širiti i izgrađivati Jagodinu. U to vreme je knez Miloš vodio pregovore o miru sa Marašli Ali Pašom u manastiru Jošanica. Dolazeći u Jagodinu video je da u Jagodini postoji džamija, a ne postoji crkva. Možda ga je ta okolnost posebno pobudila i utvrdila u nameri da podigne crkvu u Jagodini.
Sama građevina nije mogla biti završena iste godine iako je bila veoma skromnih razmera: 17,60 m dužine i 8,30 m širine, zbog oskudice majstora za unutrašnje radove. Mada nije bila sva završena ona je već služila jula 1819. god. Tada su pri njoj bili ovi sveštenici: prota Miloje Vukašinović i sveštenici Nestor Popović i Živko Popović. U maju ili junu 1824. god. crkva je završena, mada ni tada nisu bili do kraja gotovi radovi oko ikonostasa. Stara crkva jagodinska nije nikakva monumentalna građevina; mala je i ima oblik krsta, čiji se poprečni kraci protežu u pevničkim apsidama. Visina joj je 10m i ima troje vrata, od kojih su glavna ona na zapadu 2,70 sa 1,80 metara sa pervazom - rogastovom od kamena. Pred glavnim ulaznim vratima, nalazi se jedna velika bela mermerna ploca sa trima rozetama u plitkom reljefu, za koju se zna da je tu doneta i postavljena posle rušenja jagodinske džamije 1926. godine.
Na zapadnoj strani na zidu spolja iznad ulaznih vrata bila je ploča od crvenog mermera na kojoj je stajao ovaj natpis:


.. SOZIDASJA SIJA SVJATA CERKOV HRAM SVJATOGO ARHANGELA MIHAILA U VAROŠI JAGODINI TRUDOM I IZDIVENIJEM BOGOM UMUDRENOGO ZAŠČITITELJA I BRANITELJA PRAVOSLAVIJA VERI VERHOVNOGO SERBIJE KNJAZA GOSPODARA MILOŠA OBRENOVIĆA, IZ SELA BRUSNICE RODOM U 35-OJ LJETO OD ROŽDESTVA BI SERBIJI VLADAJEJUŠĆU MAHMEDU TURECKOMU SULTANU LJETO OD ROŽDESTVA HRISTOVA 1818, GOD ..


Ova ploča je bila uzidana iznad samih ulaznih vrata i beleži potrebne podatke o crkvi i njenim graditeljima. da ne bi bila izložena nevremenu i propadanju, ona je skinuta i postavljena na časnoj trpezi gde se i danas nalazi. Ova ploca je danas dragoceni istorijski izvore jer nam daje tačnu godinu Miloševog rođenja.
U početku crkva nije imala zvonik, jer upotreba zvona u crkvama u to vreme nije bila dozvoljena. Posle Hatišerifa od 1830. godine i dobijanja slobode bogosluženja i građenja svetih hramova, knez Miloš je podigao zvonik. Prema inventaru od 1909. godine današnji zvonik podignut je 1871. godine.